Những năm gần đây, ngành Bảo hộ lao động – lĩnh vực chuyên đảm bảo môi trường làm việc an toàn, đang nổi lên như một “ngành học đắt giá” trong thời đại hiện nay. Đây không chỉ là xu hướng mà còn là nhu cầu thiết yếu khi xã hội phải đối mặt với nhiều rủi ro phức tạp từ sản xuất công nghiệp, biến đổi khí hậu đến các khủng hoảng y tế toàn cầu.
An toàn lao động trong xu thế hội nhập
Trước đây, an toàn lao động thường được xem là nghĩa vụ bắt buộc để doanh nghiệp tuân thủ pháp luật. Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới ngày càng chú trọng phát triển bền vững, các doanh nghiệp đã coi việc đầu tư vào an toàn – sức khỏe – môi trường (HSE) là một lợi thế cạnh tranh. Môi trường làm việc an toàn không chỉ giúp giảm thiểu tai nạn, tiết kiệm chi phí y tế mà còn tăng năng suất lao động, củng cố văn hóa doanh nghiệp và thu hút nhân lực chất lượng cao.
Trong thời đại mà người lao động ngày càng ý thức rõ về quyền lợi, cùng với việc các nhà đầu tư và đối tác quốc tế đặt tiêu chuẩn an toàn lên hàng đầu, việc doanh nghiệp tại Việt Nam sở hữu đội ngũ chuyên viên bảo hộ lao động chuyên nghiệp, có bằng cấp và kỹ năng là điều kiện gần như bắt buộc. Do đó, cùng với nhu cầu học tập và nâng cao kiến thức, các chương trình văn bằng 2 Bảo hộ lao động được ra đời.
Xu hướng tăng cường quản lý an toàn lao động
Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), mỗi năm thế giới có khoảng 2,78 triệu người tử vong do tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, cùng với hơn 374 triệu ca tai nạn lao động không gây tử vong. Những con số đáng báo động này khiến chính phủ các nước siết chặt hơn các quy định về an toàn và sức khỏe nghề nghiệp. Tại Việt Nam, Luật An toàn vệ sinh lao động (có hiệu lực từ năm 2016) đã quy định rõ trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc tổ chức huấn luyện an toàn định kỳ, bố trí cán bộ chuyên trách và xây dựng hệ thống kiểm soát rủi ro trong sản xuất.
Đặc biệt, với các doanh nghiệp FDI, công ty xuất khẩu hay các tập đoàn đa quốc gia, việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 45001, OSHA, OHSAS 18001 đã trở thành tiêu chí đánh giá năng lực hoạt động. Điều này dẫn đến nhu cầu tuyển dụng ngày càng nhiều chuyên viên HSE, cử nhân bảo hộ lao động để phục vụ chiến lược phát triển bền vững.
Ngành học của thời đại công nghiệp và chuyển đổi số
Sự phát triển của ngành công nghiệp hiện đại, đặc biệt là các ngành có nguy cơ cao như xây dựng, khai khoáng, điện lực, logistics, sản xuất hóa chất… đòi hỏi đội ngũ chuyên gia an toàn có khả năng đánh giá rủi ro, kiểm soát môi trường làm việc, vận hành hệ thống giám sát hiện đại và ứng dụng công nghệ vào công tác bảo hộ.
Nhiều doanh nghiệp lớn hiện nay đã áp dụng các hệ thống quản lý an toàn tích hợp, sử dụng cảm biến IoT để theo dõi môi trường làm việc, phần mềm quản lý báo cáo tai nạn, hay ứng dụng mô phỏng VR để huấn luyện an toàn. Những công nghệ này cần được vận hành và phân tích bởi những người có chuyên môn sâu về bảo hộ lao động, không chỉ dừng lại ở kiến thức kỹ thuật đơn thuần.
Vì vậy, ngành Bảo hộ lao động không còn là một “ngách nhỏ” mà đang trở thành ngành học có tính ứng dụng cao, hội nhập sâu vào các lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ, y tế và quản lý.
Tính ứng dụng thực tiễn và cơ hội nghề nghiệp rộng mở
Sinh viên theo học chính quy, văn bằng 2 ngành Bảo hộ lao động không chỉ tiếp cận lý thuyết mà còn được đào tạo thực hành về đánh giá rủi ro, đo đạc môi trường lao động, lập kế hoạch ứng phó sự cố, xây dựng hệ thống an toàn. Nhờ đó, họ có thể áp dụng ngay kiến thức vào doanh nghiệp sau khi tốt nghiệp.
Các vị trí công việc phổ biến sau tốt nghiệp được quan tâm như:
- Chuyên viên an toàn lao động (HSE Officer) tại các nhà máy, công ty sản xuất, dự án xây dựng.
- Cán bộ quản lý an toàn tại khu công nghiệp, tập đoàn đa quốc gia.
- Giảng viên, chuyên gia huấn luyện an toàn lao động.
- Cán bộ thanh tra An toàn lao động tại các cơ quan nhà nước.
Thị trường việc làm không chỉ giới hạn trong nước mà còn mở rộng ra nước ngoài, đặc biệt tại các quốc gia như Trung Đông, Hàn Quốc, Nhật Bản – nơi có nhu cầu cao về nhân lực kỹ thuật an toàn có bằng cấp và kinh nghiệm.
Ngành học dành cho người tiên phong
Trong bối cảnh hiện đại, nơi mỗi sự cố đều có thể gây tổn thất lớn về cả người và tài sản, vai trò của ngành Bảo hộ lao động càng trở nên quan trọng. Đây là ngành học dành cho những người muốn góp phần xây dựng một xã hội an toàn hơn, phát triển bền vững hơn, và là lực lượng tiên phong trong việc phòng ngừa thay vì chỉ khắc phục hậu quả.
Với tính ứng dụng cao, nhu cầu thị trường lớn, cơ hội nghề nghiệp ổn định và ý nghĩa nhân văn sâu sắc, không quá khi nói rằng: Bảo hộ lao động chính là ngành “đắt giá” trong kỷ nguyên an toàn hôm nay – và cả tương lai.