Từng có thời điểm, ngành Công tác xã hội (Social Work) thường bị hiểu lầm là một công việc “bao đồng”, làm từ thiện, phi lợi nhuận với mức thu nhập thấp. Tuy nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện đại, với sự công nhận chính thức từ Nhà nước và nhu cầu “chữa lành” ngày càng tăng, vị thế của ngành đã hoàn toàn thay đổi, mở ra cơ hội sự nghiệp rộng mở với mức đãi ngộ hấp dẫn.
Phá vỡ định kiến: Công tác xã hội KHÔNG phải là làm từ thiện
Sự hiểu lầm lớn nhất khiến nhiều người e ngại theo học ngành này là đánh đồng Công tác xã hội (CTXH) với hoạt động từ thiện.
- Từ thiện: Thường mang tính tự phát, ngắn hạn, giải quyết vấn đề “phần ngọn” (cho tiền, cho quà).
- Công tác xã hội: Là một nghề nghiệp chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản (bậc Đại học). Người làm CTXH sử dụng các phương pháp khoa học (từ Tâm lý học, Xã hội học, Luật pháp) để can thiệp, hỗ trợ các cá nhân, nhóm yếu thế (thân chủ) tự nâng cao năng lực và giải quyết vấn đề của họ một cách bền vững.
Năm 2021, Chính phủ đã ban hành Quyết định 112/QĐ-TTg, chính thức công nhận CTXH là một nghề chuyên môn, đặt mục tiêu phát triển 60.000 nhân lực có trình độ đại học vào năm 2030. Điều này khẳng định vai trò trụ cột của ngành trong hệ thống an sinh xã hội.
Thực tế nhu cầu nhân lực và mức thu nhập ngành Công tác xã hội
Xã hội càng phát triển, các vấn đề tâm lý, xung đột gia đình, áp lực học đường, và nhu cầu chăm sóc sức khỏe tinh thần tại doanh nghiệp càng gia tăng. Điều này tạo ra một “cơn khát” nhân lực CTXH chuyên nghiệp.
Mức lương 40 triệu/tháng là thật hay “tin đồn”?
Bài báo trên Ngôi Sao đề cập đến mức lương 40 triệu đồng. Đây là con số hoàn toàn có thật, nhưng cần hiểu đúng:
Đó không phải là mức lương của sinh viên mới ra trường. Đó là mức thu nhập phổ biến cho các vị trí quản lý cấp cao, điều phối viên dự án tại các Tổ chức phi chính phủ quốc tế (NGOs), các tập đoàn lớn (bộ phận CSR – Trách nhiệm xã hội) hoặc các chuyên gia tham vấn/trị liệu tâm lý có nhiều năm kinh nghiệm.
Đối với sinh viên mới tốt nghiệp, mức lương khởi điểm dao động hợp lý:
- Khu vực tư nhân/NGOs trong nước: Khởi điểm từ 8.000.000 – 12.000.000 VNĐ.
- Khu vực công (Bệnh viện, Trường học): Theo thang bảng lương nhà nước, nhưng tính ổn định rất cao và nhu cầu tuyển dụng lớn (do Quyết định 112).
Học Công tác xã hội ra làm ở đâu (Ngoài các trung tâm bảo trợ)?
Nếu trước đây người ta chỉ nghĩ học CTXH là làm ở trung tâm bảo trợ trẻ mồ côi, thì nay, cơ hội việc làm đã mở rộng ra mọi “ngóc ngách” của xã hội.
1. Bệnh viện và cơ sở y tế
Theo Thông tư 43/2015/TT-BYT, tất cả bệnh viện (tuyến trung ương đến tuyến huyện) đều bắt buộc phải có Phòng/Tổ Công tác xã hội.
- Công việc: Hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân (đặc biệt là bệnh nhân ung thư, nan y) và người nhà, kết nối nguồn lực tài chính, giải quyết xung đột y tế.
2. Trường học và cơ sở giáo dục
Theo Thông tư 31/2017/TT-BGDĐT, các trường học cần có bộ phận hỗ trợ, tư vấn tâm lý học đường.
- Công việc: Trở thành chuyên viên tâm lý học đường, tham vấn, can thiệp sớm các vấn đề (bạo lực học đường, áp lực, trầm cảm), kết nối giữa gia đình và nhà trường.
3. Doanh nghiệp và Tổ chức quốc tế (NGOs)
Đây là khu vực mang lại thu nhập cao và môi trường phát triển năng động nhất.
- Phòng Nhân sự (HR): Đảm nhận mảng chăm sóc sức khỏe tinh thần nhân viên (Employee Well-being), xây dựng văn hóa doanh nghiệp, giải quyết xung đột nội bộ.
- Phòng Đối ngoại/CSR: Trở thành điều phối viên, quản lý các dự án phát triển cộng đồng, gây quỹ và vận động chính sách.
Nắm bắt cơ hội với chương trình Đại học Công tác xã hội (Hệ Từ xa)
Nhu cầu chuẩn hóa bằng cấp để đón đầu cơ hội từ Quyết định 112 là rất lớn, đặc biệt với những người đang làm trái ngành hoặc đang công tác tại các cơ sở xã hội nhưng chưa có bằng đại học.
Chương trình Đào tạo từ xa (LDA-Elearning) ngành Công tác xã hội của Trường Đại học Công đoàn được thiết kế để giải quyết bài toán này:
- Học tập linh hoạt: Học 100% online, cho phép người đi làm chủ động sắp xếp thời gian, vừa học vừa làm mà không bị gián đoạn.
- Bằng cấp uy tín: Tốt nghiệp nhận bằng Cử nhân do Trường Đại học Công đoàn (trường công lập uy tín) cấp, không ghi hình thức đào tạo trên văn bằng.
- Tối ưu lộ trình: Áp dụng xét miễn giảm tín chỉ cho học viên đã có bằng TC/CĐ/ĐH, rút ngắn thời gian học chỉ còn từ 1.5 – 2.5 năm.
Kết luận
Ngành Công tác xã hội đã vượt qua những định kiến cũ để trở thành một ngành học giá trị, nhân văn và có tiềm năng phát triển sự nghiệp bền vững. Đây không còn là ngành học “điểm chuẩn thấp” hay “thu nhập thấp”, mà là một lựa chọn chiến lược cho những ai muốn tạo ra tác động xã hội thực sự và tìm kiếm một công việc ý nghĩa với mức đãi ngộ xứng đáng.
[Tìm hiểu ngay Chương trình Cử nhân Công tác xã hội (Hệ từ xa) tại trường Đại học Công đoàn!]